Eglwys Gadeiriol Casnewydd: Gwynllyw, Brenin a Chyffeswr. Mae Eglwys Gadeiriol Sant Gwynllyw wedi bod yn fan addoli ers dechrau'r 6ed ganrif.
Yn ôl y chwedl, cafodd y tywysog-filwr Gwynllyw dröedigaeth at Gristnogaeth pan ddywedwyd wrtho mewn breuddwyd i chwilio am ych gwyn â smotyn du ar ei dalcen a, phan fyddai'n ei ddarganfod, i adeiladu eglwys mewn edifeirwch.
Mae'n weddol sicr bod eglwys Gwynllyw, a sefydlwyd ar Stow Hill, wedi'i gwneud o laid a bangorwaith ac, felly, wedi'i cholli.
Mae'r eglwys fodern yn dyddio'n ôl i gyfnod y Normaniaid, gan gynnwys y fynedfa fwaog a'r corff, a adeiladwyd ym 1140-1160.
Mae'r adeilad presennol yn cynnwys eglwys Normanaidd o'r 12fed ganrif wedi'i hamgáu o fewn strwythur canoloesol diweddarach. Cafodd ei adfer yn ystod oes Fictoria ac adeiladwyd estyniad ar y pen dwyreiniol yn fwy diweddar.
Ym 1921, crëwyd esgobaeth Mynwy a dynodwyd yr eglwys yn gadeirlan, a chafodd y pen dwyreiniol ei ymestyn ym 1960.
Ewch i www.newportcathedral.org.uk am ragor o wybodaeth.
Côr y Gadeirlan
Mae gan Eglwys Gadeiriol Casnewydd draddodiad corawl cryf, gyda phedwar neu bum gwasanaeth corawl yn cael eu cynnal bob wythnos yn ystod y tymor.
Mae'r côr yn canu amrywiaeth eang o gerddoriaeth, o'r 16eg i'r 21ain ganrif, gan gynnwys darnau a gyfansoddwyd gan gyfansoddwyr cerddoriaeth eglwysig cyfoes a cherddorion lleol dawnus.
Mae côr hyfforddi o fechgyn iau yno hefyd.
Mae côr y gadeirlan yn canu mewn lleoliadau sy'n cynnwys eglwysi cadeiriol yng Nghaerloyw, Caer-wynt a Chichester, yn ogystal ag Eglwys Gadeiriol Efrog, ac mae ganddo gysylltiad agos ag Abaty Westminster.
Lleoliad
Eglwys Gadeiriol Casnewydd: Gwynllyw, Brenin a Chyffeswr, Stow Hill, Casnewydd NP20 4EA
Ffôn: 07933627594
E-bost: enquiries@newportcathedral.org.uk
Ar agor bob dydd
Parcio gerllaw
Mynedfa i bobl anabl