Canolfan y Pedwar Loc ar Ddeg, Cwm Lane, Tŷ-du NP10 9GN. Cyfeirnod Grid OS: ST 279 886
Mae Canolfan Camlas y Pedwar Loc ar Ddeg wedi'i lleoli ar frig cyfres unigryw o 14 loc, sef Lociau Cefn, sy'n un o ryfeddodau peirianegol cydnabyddedig y Chwyldro Diwydiannol, yn esgyn 160 troedfedd o fewn hanner milltir yn unig.
Mae'n cynnig canolbwynt rhagorol ar gyfer mynd am dro ar hyd llwybr camlas Sir Fynwy a Brycheiniog ac mae maes parcio mawr wrth ymyl y ganolfan, gyda chaffi a thoiledau.
Mae pwynt gwybodaeth cyfrifiadurol yn caniatáu i ymwelwyr brofi taith 'rithwir' ar hyd y gamlas, gan ddysgu sut mae loc camlas yn gweithio - a hyd yn oed rhoi cynnig ar agor loc - heb adael y ganolfan.
Mae'r pwynt gwybodaeth hefyd yn cynnwys manylion rhai o'r bobl a arferai weithio ar y gamlas ac mae perthnasau cyn-weithwyr y gamlas yn cael eu hannog i gyfrannu unrhyw wybodaeth sydd ganddynt, a allai helpu i ychwanegu at yr hyn rydym eisoes yn ei wybod am fywyd gweithwyr y gamlas.
Mae'r Ganolfan Gamlas a Threftadaeth yn cael ei rhedeg gan wirfoddolwyr Ymddiriedolaeth Camlesi Sir Fynwy, Brycheiniog a'r Fenni.
Ewch i wefan y Pedwar Loc ar Ddeg am ragor o wybodaeth.
Gwaith y gamlas - Gorffennaf 2023
Cyn bo hir bydd Cyngor Dinas Casnewydd yn dechrau gweithio ar gyfres o welliannau i Gamlas Sir Fynwy a Brycheiniog.
Bydd y gwelliannau'n golygu clirio silt a llystyfiant yn y gamlas o safle’r Pedwar Loc ar Ddeg hyd at ffin y ddinas â sir Caerffili. Bydd y darn hwn o’r gamlas hefyd yn cael ei ail-leinio.
Bydd clirio’r silt a'r ail-leinio yn gwella llif y dŵr ynghyd â’i gadw, yn ogystal â gwella'r amgylchedd dŵr at ddibenion bioamrywiaeth.
Bydd safle’r Pedwar Loc ar Ddeg hefyd yn elwa o bont newydd dros y pwll, a gatiau lloc newydd uwchben y pwll yn lle'r rhai presennol.
Bydd y bont, a fydd yn disodli'r un bresennol, yn cynnig gwell mynediad i ganolfan ymwelwyr y Pedwar Loc ar Ddeg gyda ramp mynediad wedi'i addasu. Bydd gwaith dichonoldeb hefyd yn dechrau ar ailgynllunio posib ar y ganolfan ymwelwyr.
Mae'r gwaith wedi cael ei ariannu drwy Gronfa Ffyniant Gyffredin Llywodraeth y DU o dan flaenoriaeth buddsoddi Cymunedau a Lle.
Dylai preswylwyr ddisgwyl lefelau amrywiol o darfu dros y 18 mis nesaf tra bod y gwaith hwn yn cael ei wneud. Bydd hyn yn cynnwys cau llwybr y gamlas yn llawn neu'n rhannol, y bydd gwyriadau yn cael eu rhoi ar waith ar eu cyfer, a gall gyfyngu ar barcio yn y maes parcio.
Bydd yr union amserlen ar gyfer y gwaith hwn yn cael eu cyfathrebu trwy sianelau'r cyngor ac ar y safle yn y Pedwar Loc ar Ddeg unwaith y byddant wedi'u cadarnhau.
Cysylltu
Canolfan Camlas y Pedwar Loc ar Ddeg
High Cross
Casnewydd
De Cymru
NP10 9GN
Ffôn: +44(0)1633 894802 or +44(0)1633 892167
E-bost: fourteenlocks@mbact.org.uk
Gwefan: http://fourteenlocks.mbact.org.uk/